<p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>&nbsp;</p><p>به منظور بررسی اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی دانشجویان متاهل<strong>&nbsp;</strong>همانطور که مشاهده می کنیم تعارض زناشویی در گروه آزمایش کاهش یافته است و بنابراین با ۹۵ درصد اطمینان میتوان گفت طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی دانشجویان متاهل موثر است.<br /><a href="https://feko.ir/"><img class="alignnone wp-image-67″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/THESIS-PAPER-1.png” alt="پایان نامه” width="344″ height="91″ /></a></p><h1><strong>فصل پنجم</strong></h1><p>&nbsp;</p><h1><strong>نتیجه گیری وپیشنهادات</strong></h1><p><strong>۱-۵- مقدمه:</strong><br />هدف از انجام این پژوهش تعیین اثر بخشی طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی و افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل باشد. بدین منظور تعداد ۳۰ نفر از دانش جویان بصورت تصادفی در دو گروه کنترل و ازمای

آنچه در سِرِّسُویدایِ بَنی آدم از اوست
به حلاوت بخورم زهر که شاهد ساقی ست
به ارادت ببرم درد که درمان هم از اوست
زخم خونینم اگر به نشود به باشد
خُنُک آن زخم که هر لحظه مرا مرهم از اوست
غم و شادی بر عارف چه تفاوت دارد
ساقیا باده بده شادی آن کین غم از اوست
پادشاهی و گدایی بر ما یکسان است
که بر این در همه را پشت عبادت خم از اوست
سعدیا گر بکند سیل فنا خانهء دل
دل قوی دار که بنیاد بقا محکم از اوست
درون مایه اصلی کل غزل:
در این غزل در نگاه وزبان سعدی خوش بینی عمیق و آرامی موج می زند که یکی از روشن ترین جلوه‎های آن در این غزل دیده می شود. جهان بینی سعدی به طور کلی از اعتراض وشکایّت به دور است و این یکی از تفاوت های مهم او با حافظ است، سعدی همواره از حضور خود در جهان شادمان است، با جهان بینی هستی آن گونه که هست، هیچ مشکل جدّی ندارد، و بر خلاف حافظ ، دستخوش احساس بیگانگی با جهان نمی شود، البته و باز بر خلاف حافظ در نصیحت گویی ید طولانی دارد «خوی سعدی ست نصیحت چه گر نکند خوی سعدی ست نصیحت چه کند گر نکند » اما نصیحت او نیز آرام است در غزلهای سعدی از صحنه های بحرانی اثری نیست یا اینکه سعدی از لحظه های بحرانی خود با کمترین آسیب عبور کرده است. در این غزل سعدی مخاطب را هم به خوشبینی و نیک بینی دعوت می کند وبرای اینکه مخاطب این حال و هوا را به راحتی لمس کند، برایش مثال های فراوانی از حال و هوای خود در برابر عشق می گوید تا نمونهء فداکاری ها وجان نثاری های خود رابه تصویر بکشد.

بافت معنایی و آرایه های ادبی غزل:
بیت اول:
سعدی به طور کل در رابطه با جهان صحبت کرده است که من «سعدی» از آن رو در جهان شادمان هستم که جهان شادی اش از حضور خداوند قوت گرفته است و به خاطر حضور خداوند است که شادی در جهان وجود دارد وعاشق همهء جهان و جهانیان هستم زیرا که همهءجهان آفریده شده و خلق شده است. جهان:جناس تکرار/عالم:جناس تکرار /جهان و عالم:مترادف/خرم:جناس تکرار/اوست منظور خداوند یکتاست/
بیت دوم:
ای دوست «ای بنده عاشق» نفس مسیحایی صبح را مُغتَنَم شِمُر واز دست نده، تا شاید بتوانی بوسیلهء آن دل مردهء آن را زنده کنی ، زیرا این دم ، نفس رحمانی است واز جانب خداوند می باشد. به غنیمت شمر:مُغتَنَم بدان، از دست نده/دَم:نفس، چون در آیه ۱۸ سورهء تکویر در قرآن آمده بنابر این تلمیح است، در عرفان «دَم» کنایه از نفس رحمانی، یا فیض حق تعالی است و نیز در عرفان آمده ، دم غنیمت است یعنی آنچه در لحظه پیش می آید، خوش آید وباید همان را خواست. (برگ نیسی، ۱۹۴:۱۳۸۰). عیسی صبح تشبیح صریح است، زیرا صبح را به مسیح تشبیح کرده است که با نفس خود مردگان را زنده می کند. /مرده:کنایه از انسان ناامید و فاقد شور زندگی (کسی که از معشوق جدا افتاده است).
بیت سوم:
در این بیت سعدی فرق انسان بودن را با آسمان ها و فرشتگان چنان بیان می دارد:نه آسمانها بهره برده اند نه فرشتگان، از رازی پنهان که خداوند در دل انسانها قرار داده است. این بیت تلمیح دارد به آیه ۷۲ سورهء احزاب که به آیه معروف است و خداوند در آن امانت را به انسانها، زمین و کوهها ارائه کرد، اما همه از پذیرش آن سر باز زدند ولی انسان بار آن را به دوش گرفت و امانت الهی «عشق یا روح الهی» را پذیرفت و خداوند معرفت عشق وروح الهی را به انسان هدیه داد.
بیت چهارم:
زَهر تلخ وکشنده را همچون شرابی شیرین ونوشین می نوشم زیرا کسی که این زهر را به من داد (ساقی این زهر)، معشوق زیبا روی من است، درد را هم با کمال میل و رغبت تحمل می کنم زیرا درمان درد من نیز کسی نیست جز معشوق زیبا روی که این درد را او به جان من انداخته است.
بیت چهارم:
شاهد : زیبا روی/ زیبا روی را از آن روی شاهد نامیده اند که شاهدی است بر زیبایی وکمال آفرینش خداوند، یا از آن روی که همیشه در دل عاشق، حاضر و ناظر است. در عرفان کنایه از حق تعالی است (برگ نیسی، ۱۹۵:۱۳۸۰).
بیت پنجم: اگر زخم خون آلود من بهبود نیابد، خیلی بهتر باشد، زیرا خوشا زخمی که باعث شود معشوق زیباروی هر لحظه روی آن مرهم بگذارد . در اینجا بیان یک نکته لازم است که خداوند هر بنده ای را که بیشتر دوست دارد، او را بیشتر دچار درد ورنج و بلا می کند، (هر که در این درگه مقرب تر است. . . بیشترش جام بلا می دهند)بنابراین زخم و درد عین لطف خداوند «معشوق» است، به همین خاطر سعدی نمی خواهد درد و زخمش التیام پیدا کند، تا مدام مورد توجه معشوق قرار گیرد.
بیت ششم:
غم و شادی جهان برای عارف یعنی کسی که معرفت به حق پیدا کرده است، بی معنی وبی اساس است و برای عارف تفاوت ندارد، پس ای معشوق زیبا روی «ای ساقی » شراب بده «عاشق را مست خودت کن» تا به سلامتی کسی که این غم را نصیب من کرده «معشوق» بنوشم. این بیت دارای آرایه تلمیح است به آیه ۲۳ سورهءحدید (تا بر آنچه از دست داده اید غم مخورید، واز آنچه به شما داده اند، شادنشوید)غم و شادی:آرایه تضاد، مراعات نظیر، آرایه تکرار/
بیت هفتم:
سعدی در این بیت می گوید:پادشاه غنی بودن و گدا و فقیر بودن برای عارف عاشق فرقی نمی کند، زیرا بر درگاه خداوند «معشوق ازلی» همه بندگان خداوند هستند و پشت بندگی به درگاه خداوند خم کرده اند تسلیم و مطیع او هستند. پادشاهی وگدایی:متضاد و مراعات نظیر /بر ما:نزد ما، از نظر ما مراد درگاه الهی است/پشت عبادت:اضافه استعاری ست/
بیت هشتم:
سعدی اگر چه سیل مرگ ونیستی خانه ی دل آدمی را ویران می کند، اما جای دلواپسی نیست، دلت را آسوده نگه دار زیرا که بنیاد هستی بخاطر وجود خداوند محکم و فنا ناپذیر است. سیل فنا تشبیه صریح/خانه دل اضافه ملکی/دل قوی دار:کنایه از آسوده خاطر باش /بنیاد بقا:اساس زندگانی/بقا و فنا:تضاد/محکم و قوی:مترادف ومراعات نظیر و تناسب دارند/
وزن غزل:
این غزل بر وزن فعلاتن فعلاتن فعلاتن فَعِلُن و در بحر رمل مثمن مخبون محذوف سروده شده است.
قافیه:
کلمات قافیه در این غزل عبارتند از (عالم، دم، آدم، هم، مرهم، غم، خم، محکم)و کلمهء ردیف (از اوست) می باشد.
ویژگی سبکی غزل:
همانطوری که عنایت ادب حکم می کند حال و هوای عرفانی در غزل سعدی حکم فرماست، زیرا که در غزل هفتم عرفان رواج کامل یافته و از آن تاریخ به بعد کمتر شاعری به عرفان گوشه چشمی نداشته است، که این نکته در مورد سعدی هم صادق است. اما به طور کلی غزل سعدی عاشقانه است، و عمدتا نه عاشقانه صرف و نه عارفانه محض، بیان و بدیع در غزلیات سعدی از جمله این غزل هنری و ظریف است اما در ظاهر ساده می نماید، همانطور که قدما سهل و ممتنع می خواندند.

۴-۱-۲۷٫

از جهان برون نیامده جانانت آرزوست
زُنّار نا بریده و ایمانت آرزوست
بر درگهی که نوبت اَرنی همی زَنَند
موری نِه یّی و ملک سلیمانت آرزوست
مردی نِه یّی و خدمت مردی نکرده یی
وانگاه صَفِّ صُّفه مردانت آرزوست
فرعون وار لاف انَا الحَقّ همی زنی
وانگاه قرب موسی عمرانت آرزوست
چون کودکان که دامن خود اسب کرده اند
دامن سوار کرده و میدانت آرزوست
بر خوان عنکبوت که بریان مگس بود
شهپر جبرئیل مگس رانت آرزوست
هر روز از برای سگ نفس بوسعید
یک کاسه شوربا و دوتا نانت آرزوست
سعدی در این جهان که تویی ذره وار باش

ش جایگزین شدند و پیش آزمون بر روی دو گروه انجام شد و سپس گروه ازمایش تحت آموزش طرحواره درمانی در ۸ جلسه قرار گرفت و سپس پس آزمون در بین گروه اجرا گردید در نهایت داده های پژوهش با نرم افزار کامپیوتری(SPSS) مورد تجزیه و تحلیل اماری قرار گرفت. در این فصل به بحث و نتیجه گیری و پیشنهادات و محدودیت ها اشاره می شود..<br /><strong>۲-۵-بحث و نتیجه گیری</strong><br /><strong>فرضیه اول: طرحواره های درمانی بر افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل موثر است</strong><strong>.</strong><br />یافته ها نشان دادکه تحت تاثیر آموزش طرحواره درمانی سلامت روانی در گروه آزمایش افزایش یافته است و بنابراین نتیجه می گیریم که آموزش طرحواره درمانی در افزایش سلامت روان دانشجویان متاهل موثر است.<br />یافته‌های پژوهش حاضر این فرضیه پژوهش را مبنی بر اینکه آموزش طرحواره های درمانی موجب افزایش سلامت روانی گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل می‌شود، مورد تأیید قرار می‌دهد. بدین معنا که در میزان نمره مقیاسهای پرسشنامه سلامت روان و همچنین نمره کل پرسشنامه مذکور در گروه آزمایشی، پس از اعمال متغیر مستقل طرحواره درمانی - در مقایسه با موقعیت پیش آزمون یعنی قبل از اعمال متغیر مستقل، کاهش قابل ملاحظه‌ای ایجاد شده است. بنابراین می‌توان گفت آموزش طرحواره درمانی توانسته است تا حد قابل ملاحظه‌ای موجب افزایش سلامت روانی گروه آزمایشی گردد.<br />پژوهشهای انجام شده همسو در زمینه تأثیر آموزش طرحواره درمانی بر افزایش سلامت روان و پژوهشهای نزدیک به موضوع، نتایج فوق را مورد تأیید قرار می‌دهند. به طوری که «جاهودا»^[۳۲۰]&nbsp;(۲۰۰۸ ، به نقل از «ووچینیچ»^[۳۲۱]&nbsp;،۲۰۰۸) کنترل اضطراب(مولفه سلامت) را اساس سازگاری و سلامت روانی می داند. در همین راستا «لونیسون و کلارک»^[۳۲۲]&nbsp;به نقل از استاندارد (۲۰۱۰)^[۳۲۳]&nbsp;آموزش طرحواره درمانی را در درمان افسردگی(مولفه سلامت روان) مؤثر دانسته‌اند. نتایج تحقیقات «لرنر و کلوم»&nbsp;^[۳۲۴]&nbsp;(۲۰۰۰، به نقل از پاپیری ،۱۳۸۶) نشانگر تأثیر آموزش طرحواره درمانی بر کاهش میزان افسردگی، ناامیدی نوجوانان اقدام کننده .به خودکشی و افسرده می‌باشد. طارمیان (۱۳۸۸) نیز آموزشطرحواره درمانی را بر افزایش سلامت جسمانی و روانی مانند اعتماد به نفس، مقابله با فشارهای محیطی و روانی، کاهش اضطراب و افسردگی، کاهش افکار خودکشی گرایانه، کاهش افت تحصیلی، تقویت ارتباط بین فردی در رفتارهای سالم و مفید اجتماعی ، کاهش سوء مصرف مواد مخدر و پیشگیری از مشکلات روانی، رفتاری و اجتماعی مؤثر قلمداد کرده است. «هامبورگ»^[۳۲۵]&nbsp;(۲۰۱۰) نیز آموزش طرحواره درمانی را که زیر مجموعه مهارتهای اجتماعی هستند، بر کاهش اضطراب و افسردگی مؤثر دانسته است.<br />همانگونه که یافته‌های پژوهشی فوق نشان می‌دهند، آموزش طرحواره درمانی بر افزایش سلامت روانی به خصوص کاهش میزان اضطراب و افسردگی مؤثر است. بدین ترتیب نتایج پژوهش نشانگر تأثیر آموزش‌ طرحواره درمانی به بر افزایش سلامت روان به خصوص کاهش میزان افسردگی و اضطراب می باشد که با یافته های تحقیقی دیگر در این زمینه کاملاً مطابقت دارد. در واقع شباهت یافته پژوهش حاضر با یافته‌های تحقیقی دیگر در این است که بیشترین میزان تأثیر آموزش طرحواره درمانی بر افزایش سلامت روانی مربوط به کاهش میزان افسردگی و اضطراب است.<br /><strong>فرضیه دوم: طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زناشویی دانشجویان متاهل موثر است</strong><strong>.</strong><br />یافته ها نشان دادکه تحت تاثیر آموزش طرحواره های درمانی تعارض زناشویی<strong>&nbsp;</strong>در گروه آزمایش کاهش یافته است و بنابراین نتیجه می گیریم که آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>در کاهش تعارض زناشویی دانشجویان متاهل موثر است.<br />بررسی تحقیقات «تلادو»^[۳۲۶]&nbsp;و همکاران (۲۰۱۰) نشان می‌دهد که اموزش جلسات طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>با افزایش عزت نفس و کنترل پرخاشگری زوجین ارتباط دارد . «لانگ و شرر»^[۳۲۷]&nbsp;(۲۰۰۹) به نقل از کادیشن و همکاران (۲۰۱۱) آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>را بر کاهش پرخاشگری مجرمان مؤثر ارزیابی کردند. «هامبورگ» (۲۰۰۸) به نقل از «موت و همکاران»^[۳۲۸]&nbsp;(۱۹۹۹) آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>را بر ایجاد منبع کنترل درونی و کاهش پرخاشگری زوجین مؤثر دانست. «شاپ و کوپلند»^[۳۲۹]&nbsp;(۲۰۰۳) معتقد هستند که آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>به کاهش تعارضات و تقویت روابط زناشویی میانجامد..<br />همچنین نتیجه تحقیق همسو با تحقیقات ولجکی (۱۳۸۷)،سینارکور^[۳۳۰](۲۰۰۴،به نقل از حافظ شعر باف،۱۳۸۶) می باشد<br />روابط خانوادگی فشرده‌ترین موقعیت برای تعارضات بین فردی است. روابط عاطفی و عاشقانه زمینه را برای محک زدن جدی مهارتهای آموخته شده برای زندگی مهیا می‌کنند. در ارتباط بین افراد تعارض وقتی بروز می‌کند که فرد بین اهداف،نیازها، یا امیال شخصی خودش و اهداف، نیازها و امیال شخصی طرف مقابلش ناهمسازی و ناهمخوانی می‌بیند (وانگ ،۲۰۱۱ ). به طورکلی، طراوت و سلامت خانواده تا اندازه‌ای به میزان تعارض در خانواده و نوع تعارضی که تجربه می‌کنند، بستگی دارد .<br />زیگرت و استمپ (۲۰۰۹) اثرات&quot;اولین نبرد بزرگ&quot; را در روابط عاشقانه بررسی کردند و پی بردند که برخی زوجها برنده و عده ای بازنده اند. آنها نتیجه گرفتند که&quot;تفاوت بزرگ بین برندگان و بازندگان در شیوه درک و اداره تعارض توسط آنها بود که همین میزان درک زوجین را به سمت ادامه زندگی و یا به سمت طلاق می کشاند. ویلموت (۲۱۰) خاطر نشان می‌کند: &quot; آنچه که در مقیاس وسیع، طول عمر رابطه و یا قطع رابطه را معین می‌کند این است که طرفین رابطه تا چه اندازه با موفقیت از برهه‌های تعارض می‌گذرند&quot;. به عقیده کومستاک و استرزیزویک (۲۰۱۰ ) این وجود یا نبود تعارض نیست که&quot;کیفیت ازدواج&quot; را تعیین می‌کند بلکه طرز اداره موقعیتهای تعارض آمیز است که کیفیت رابطه زناشویی را تعیین می‌کندو در این مسیر میتوان گفت که اموزش هایی چون رویکرد طرحواره درمانی می تواند راهگشا باشد.<br />همانگونه که ملاحظه می‌گردد، تحقیقات فوق نشانگر تأثیر آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>بر کاهش تعارضات می باشد. یافته پژوهش حاضر نیز نتایج فوق را تأیید می کند. بدین معنا که ملاحظه می‌شود پس از اعمال آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>، کاهش قابل ملاحظه ای در میزان نمرات گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل حاصل شده است. با توجه به نتایج تحقیقات قبلی که آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>را بر کاهش تعارضات مؤثر قلمداد کردند و همچنین با توجه به کاهش قابل ملاحظه ای که در میزان نمرات گروه آزمایشی حاصل شده است می‌توان گفت که آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>می‌تواند بر کاهش تعارضات تأثیر مثبتی بگذارد. لازم به توضیح است که در گروه کنترل- گروهی که آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>را دریافت نکرده‌اند- در مجموع شاهد تغییر قابل ملاحظه در جهت کاهش نمرات نمی‌باشیم در کل وقتی گروه کنترل را در ارتباط با گروه آزمایشی مورد بررسی قرار می‌ گیرد، تأثیر آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>را بر کاهش تعارضات زناشویی گروه آزمایش می توان درک کرد.<br /><strong>۳-۵- محدودیت ها :</strong><br />- به دلیل پراکندگی نمونه آماری، عملاً دسترسی آسان به آزمودنیها امکان پذیر نبود.<br />- بیرغبتی پائین تعدادی از آزمودنیها در تکمیل پرسشنامه ها از محدودیتهای دیگر این تحقیق بود.<br />- محدودیتهای زمانی با توجه به نوع تحقیق، گستردگی جامعه، پراکندگی نمونه آماری و ابزار گردآوری داده/‌ها (آموزش جلسات)، جمع‌ آوری اطلاعات مورد نیاز مستلزم صرف زمان و وقت بیشتری بود.<br />-وجود موانع اداری جهت پژوهش های آزمایشی<br />-این تحقیق فقط در سطح دانشگاه گرمسار صورت گرفته است و تعمیم آن به شهر های دیگر با محدودیت مواجه است.<br />-عدم کنترل متغیرهای مزاحم چون تعداد فرزندان، سابقه کار، وضعیت اقتصادی زوجین.<br /><strong>۴-۵- پیشنهادات:</strong><br /><strong>۴-۵-۱ پ‍ژوهشی</strong><br />۱-پژوهش حاضر بر روی دانشجویان صورت گرفته، لذا پیشنهاد می شود که تحقیق مشابه بر روی دیگرطبقات اجتماعی انجام و با نتایج این پژوهش مقایسه شود.<br />۲- در مطالعات آینده راهکارهای بهبود سلامت روانی مورد مطالعه و پژوهش قرار گیرد.<br />۳<strong>-</strong>&nbsp;پژوهش حاضر با بهره گرفتن از آموزش طرحواره های درمانی بر کاهش تعارضات زوجین<strong>&nbsp;</strong>انجام گرفته که پیشنهاد می شود در تحقیقات اینده از آموزش دیگر رویکردهای روانشناسی جهت کاهش تعارضات زوجین استفاده ونتایج مقایسه گردد.<br /><strong>۴-۵-۲ کاربردی</strong><br />۱- قرار دادن برنامه کارگاههای آموزشی جهت افزایش سلامت روان به عنوان برنامه درگیر برای تمامی زوجین<br />۲- پشنهاد میگردد که به زوجین روش های مناسب کاهش تعارضات آموزش داده شود.<br />۳- پیشنهاد میگردد مشاوران و روانشناسان برای کاهش تعارض زوجین با توجه به نتایج پژوهش حاضر جلسات و کارگاههای آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>را در برنامه کاری خود قرار دهند.<br />۴- به متخصصین بهداشت روان پیشنهاد می شود که برنامه ای مدون و فراگیر برای ارتقای سطح سلامت روانی مردم با بهره گرفتن از روش آموزش طرحواره های درمانی<strong>&nbsp;</strong>صورت داده تا از عواقب ناشی از مشکلات بیماریهای روانی و مشکلات عاطفی جلوگیری شود تا منجر به بیماریهای جسمانی نشود.<br />۴-به منظور کاهش تعارضات زناشویی توجه به جنبه های مثبت همسر و دوری از انتقاد متقابل در خانواده ضروری است.<br />۵-به منظور کاهش تعارضات زناشویی تهیه فهرستی از پیشرفتهای یکدیگر و در میان گذاشتن با همسر می تواند در این گام موثر باشد.<br />۶- برای سازگاری بیشتر و کاهش تعارضات به زوجین توصیه می شود تفسیر درست از صحبت همسرانشان داشته باشند زیرا اندیشه نیز روی ارتباط اثر می‌گذارد.<br />۷- گوش دادن پویا و درک صحبتهای همسر عامل مهمی در کاستن مشکلات است.به دو طریق: الف)تکرار کردن خلاصه حرفهای او. ب)تایید حرفهایش با شیوه غیرکلامی.<br />۸-به منظور حل مشکلات زناشویی ، زوجین باید راه حلها را پیشنهاد و ارزیابی و پس بهترین را انتخاب کنند، با هم همکاری کنند.یکی از مشخص های رسیدن به راه حل مناسب، مصالحه و رسیدن به توافق است. و وقتی به زوجین به توافق رسیدند قراردادی بنویسند و بگویند خواهان چه تغییراتی در خود و همسرشان هستند.<br /><strong>منابع</strong><br />ازاد. حسین (۱۳۸۶)، اسیب شناسی روانی، ، تهران: انتشارات ارسباران.چاپ هشتم<br />استورا (۱۳۷۷)، تنیدگی یا استرس، بیماری جدید تمدن، ترجمه پریرخ دادستان، تهران: انتشارات رشد.<br />آزاد فلاح و اژه ای (۱۳۸۱).&nbsp;<em>مفاهیم و اهداف سلامت عمومی</em>. فصلنامه اصول سلامت عمومی، شماره اول، سال اول، بهار.<br />اسماعیلی، علی (۱۳۸۹). مقایسه اثر بخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی- رفتاری بر بهبودی بیماران مبتلا به اختلال وسواس-اجبار همایند و نا همایند با افسردگی. رساله دکتری تخصصی روان شناسی. دانشگاه علامه طباطبایی.<br />احمدی،علی.(۱۳۸۴).<em>بررسی و مقایسه اثر بخشی رویکرد روانی- آموزشی مبتنی بر دیدگاه شناختی – رفتاری و ارتباط درمانی بر صمیمیت زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان</em>&nbsp;.رساله دکتری، دانشگاه تربیت معلم.</p>